Bộ phim kể lại cuộc đời của nhà văn Ngô Thừa Ân (thời Minh) và quá trình sáng tác tác phẩm Tây du ký. Nhiều hình ảnh của phim Tây du ký 1986 và phần hai năm 2000 được sử dụng lại xen kẽ với các phần mới dựng minh họa cho quá trình sáng tạo tác phẩm, trong trí tưởng tượng của Ngô Thừa Ân và các nhân vật xung quanh ông. Theo tiểu sử, Ngô Thừa Ân có hai người vợ là Diệp Vân, Ngưu Ngọc Phụng. Trong cuộc đời, ông trải qua nhiều gian truân và phải đối phó với sự thối nát của quan triều nhà Minh lúc bấy giờ. Mục đích sáng tác Tây du ký của Ngô Thừa Ân nhằm phản ánh xã hội phong kiến đương thời, và đả phá nó, do đó ông gặp rất nhiều trở ngại để hoàn thành tác phẩm.

Trong phim cũng trích dựng lại nhiều nội dung của Tây du ký, phần lớn ở cuối bộ phim, xuất hiện trong giấc mơ hay sự tưởng tượng của Ngô Thừa Ân, hay dưới dạng kể truyện. Nhiều nội dung quan trọng dựng tại bản Tây du ký 1986 và phần hai năm 2000 được trích dựng lại để minh họa cho quá trình sáng tạo truyện Tây Du ký như: [cần dẫn nguồn]